B. Cayma parası
B. Cayma parası
Madde 178 - Cayma parası kararlaştırılmışsa, taraflardan her biri sözleşmeden caymaya yetkili sayılır; bu durumda parayı vermiş olan cayarsa verdiğini bırakır; almış olan cayarsa aldığının iki katını geri verir.
I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu:
(A) Pey Akçesi ve Zamânı Rücu
Madde 156 / f. 3 - Zamânı rücu şart edildiği halde, âkitlerden her biri akitten rücu salâhiyetini haiz addolunur. Pey akçesi vermiş olan rücu ederse, verdiğini terk eder ve pey akçesini almış olan rücu ederse, aldığının iki mislini iade eder.
II-) Madde Gerekçesi:
Madde 177 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 156 ncı maddesinin üçüncü fıkrasını karşılamaktadır.
Tasarının tek fıkradan oluşan 177 nci maddesinde, cayma parası düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 156 ncı maddesinin kenar başlığında kullanılan “Zamânı Rücu” şeklindeki ibare, Tasarının 177 nci maddesinde, “B. Cayma parası” şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 156 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında kullanılan “akitten rücu salâhiyetini haiz addolunur.” şeklindeki ibare, Tasarıda “sözleşmeden caymaya yetkili sayılır.” şekline; 818 sayılı Borçlar Kanununun aynı fıkrasında kullanılan “rücu ederse” şeklindeki ibare ise, Tasarıda “cayarsa” şekline dönüştürülmüştür.
818 sayılı Borçlar Kanununun “B. Ücret Tevkifi” kenar başlıklı 157 nci maddesi, işçinin korunması ilkesi gözetilerek, Tasarı metnine alınmamıştır.
Not: 818 sayılı Borçlar Kanununun “Ücret Tevkifi” kenar başlığını taşıyan 157. maddesi şu şekildedir:
“Hizmet akdinde mukavele mucibince ücretin bir kısmı tevkif edildiği halde, hilâfına şart veya âdet bulunmadıkça tevkif olunan ücret cezaî şart olarak değil belki istihdam eden kimsenin zararına karşılık olmak üzere tutulmuş addolunur.
Bu tevkif, ancak amele ücretinin tazminat ile mahsubu caiz olduğu nispette muteber olur.”
III-) Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu:
1-) OR:
Dritter Abschnitt: Haft- und Reugeld. Lohnabzüge. Konventionalstrafe
A. Haft- und Reugeld
Art. 158/Abs. 3
3 Ist ein Reugeld verabredet worden, so kann der Geber gegen Zurücklassung des bezahlten und der Empfänger gegen Erstattung des doppelten Betrages von dem Vertrage zurücktreten.
2-) CO:
Chapitre III: Des arrhes, du dédit, des retenues de salaire et de la clause pénale
A. Arrhes et dédit
Art. 158/al. 3
3 Lorsqu’un dédit a été stipulé, chacun des contractants est censé pouvoir se départir du contrat, celui qui a versé la somme en l’abandonnant, celui qui l’a reçue en la restituant au double.